H ΚΑΡΔΙΑ ΜΑΣ και το Κυκλοφορικό Σύστημα
Βρείτε το σφυγμό στον καρπό σας !
Άλλες φορές θυμίζει ρέγκε, άλλες ροκ, άλλες αργά μπλουζ, αλλά βρίσκεται πάντα εκεί ακόμα και όταν κοιμόμαστε.
Τον δημουργεί η καρδιά μας, που είναι μία τρόμπα στο μέσο του στήθους μας, με μέγεθος από μία μέχρι δύο γροθιές μας, είναι μυς και είναι ΠΟΛΥ ΔΥΝΑΤΗ !
Χτυπάει κατά μέσο όρο 70-80 φορές το λεπτό όταν είμαστε ήρεμοι (στα παιδιά γρηγορότερα), δηλαδή 100 χιλιάδες χτύπους τη μέρα ή 36 εκατομμύρια χτύπους κάθε χρόνο ! Ουφ !
Λειτουργεί ως αντλία χάρη στην οποία το αίμα κυκλοφορεί αδιάκοπα στον οργανισμό μας. Χωρίζεται σε τέσσερα μέρη. Τα δύο επάνω ονομάζονται κόλποι και τα δύο κάτω κοιλίες. Οι κόλποι επικοινωνούν με τις κοιλίες με βαλβίδες, που επιτρέπουν τη ροή του αίματος μόνο από τους κόλπους προς τις κοιλίες.
Κάθε χτύπος της καρδιάς αντιστοιχεί σε έναν καρδιακό παλμό.
Η συχνότητα του καρδιακού παλμού διαφέρει ανάλογα με την ηλικία και την ένταση της σωματικής άσκησης.
O/H ιατρός χρησιμοποιεί το ΣΤΗΘΟΣΚΟΠΙΟ για να ακούει τους χτύπους της καρδιάς. Μπορεί να μετρήσει και την ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ, χρησιμοποιώντας το ΠΙΕΣΟΜΕΤΡΟ, ένα αστείο περιβραχιόνιο που φουσκώνει. Η πίεση αυτή εκφράζει τη δύναμη με την οποία η καρδιά εκτοξεύει το αίμα, για να φτάσει παντού.
Φανταστείτε ότι την πιο υψηλή αρτηριακή πίεση στο ζωικό βασίλειο την έχουν οι καμηλοπαρδάλεις, αφού χρειάζονται πολύ δυνατές καρδιές για να φτάσει το αίμα εκεί ψηλά στο κεφάλι τους !
Η καρδιά μας τρομπάρει περίπου 5 λίτρα αίμα κάθε λεπτό ! Και το καταφέρνει εκτοξεύοντας περίπου 60-70 ml αίμα σε κάθε χτύπο της. Εσείς μπορείτε να μεταφέρετε 5 λίτρα νερό από μία λεκάνη σε μία άλλη με μια μικρή κουτάλα σε ένα λεπτό; Προσπαθήστε !
Ο ΣΦΥΓΜΟΣ που αισθανόμαστε λοιπόν, οφείλεται στην κίνηση της καρδιάς. Μετά από σωματική άσκηση η καρδιά χτυπά πιο γρήγορα. Επίσης, η καρδιά χτυπά πιο γρήγορα στα παιδιά απ'ό,τι στους ενήλικες.
Για να βοηθάμε μάλιστα την καρδιά μας, δεν ξεχνάμε να τρώμε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (τα παίρνουμε π.χ. από λάδια όπως καλαμποκέλαιο, ελαιόλαδο, σογιέλαιο) και ξεχνάμε να τρώμε αλάτι, που προκαλεί υψηλή αρτηριακή πίεση χωρίς λόγο.
Μικρή και μεγάλη κυκλοφορία
Ακόμη και στον πιο μικρό τραυματισμό, σε οποιοδήποτε μέρος του σώματός μας, από την πληγή βγαίνει αίμα.
Το αίμα φτάνει σε όλα τα σημεία του σώματος, καθώς κυκλοφορεί αδιάκοπα στον οργανισμό μας μέσα από ένα δίκτυο σωλήνων, που ονομάζονται αιμοφόρα αγγεία.
Διακρίνουμε δύο κύριες διαδρομές του αίματος στο σώμα μας ή -όπως τις ονομάζουμε διαφορετικά-, δυο "κυκλοφορίες":
- Την κυκλοφορία του αίματος από την καρδιά προς τους πνεύμονες και αντίστροφα την ονομάζουμε ΜΙΚΡΗ κυκλοφορία.
- Την κυκλοφορία από την καρδιά προς όλα τα άλλα όργανα του σώματός μας και αντίστροφα την ονομάζουμε ΜΕΓΑΛΗ κυκλοφορία.
Οι δύο αυτές διαδρομές διακλαδίζονται σε όλο και μικρότερες, ώστε το αίμα και τα συστατικά που μεταφέρει να φτάνουν παντού στο σώμα μας. Ένας ενήλικας διαθέτει περίπου 100 ΧΙΛΙΑΔΕΣ χιλιόμετρα αγγείων στο σώμα του (αν τα απλώναμε σε μία σειρά, θα έκαναν δυόμιση φορές τον γύρο της Γης) !
Παίζουμε και εμείς με τη μικρή και μεγάλη κυκλοφορία:
Γινόμαστε ερυθρά αιμοσφαίρια στους πνεύμονες και μεταφέρουμε (τρέχοντας με ποτήρια) αίμα πλούσιο σε οξυγόνο (κόκκινο νερό) στα κύτταρα (λεκάνη), παίρνουμε αμέσως από τα κύτταρα το διοξείδιο του άνθρακα (μπλε νερό) και το μεταφέρουμε γρήγορα πίσω στους πνεύμονες (λεκάνη), για να ξαναπάρουμε πάλι οξυγονωμένο αίμα, βλέποντας ποιά ομάδα αιμοσφαιρίων είναι πιο γρήγορη !
Το αίμα μας αποτελείται από το πλάσμα, που είναι σχεδόν άχρωμο, αλλά φαίνεται κόκκινο λόγω των ΕΡΥΘΡΩΝ αιμοσφαιρίων, που μεταφέρουν οξυγόνο σε όλα τα κύτταρα και μαζεύουν τα σκουπίδια (διοξείδιο του άνθρακα).
Το πλάσμα επίσης έχει τα ΛΕΥΚΑ αιμοσφαίρια, που είναι ο στρατός του σώματός μας και τα ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑ, που τρέχουν για να κλείσουν γρήγορα κάθε πληγή μας.
Στο πλάσμα επίσης κολυμπάνε θρεπτικά συστατικά (ενέργεια και ανταλλακτικά για τα κύτταρα) και νερό.
Παίζουμε με το επιτραπέζιο παιχνίδι "Circulation Game" της Ellen McHenry, βλέποντας πόσο πολύπλοκη γίνεται η μεταφορά θρεπτικών συστατικών, οξυγόνου και διοξειδίου στο σώμα μας !
(Κατεβάστε το παιχνίδι, κόψτε και κολλήστε το σώμα. Εμείς χρησιμοποιήσαμε LEGO Duplo αντί για τα διάφορα εκτυπώσιμα πούλια, για ευκολία.)
Όλα αυτά δουλεύουν αυτόματα, χωρίς να χρειάζεται να κάνουμε τίποτα άλλο, παρά μόνο να τρώμε (για να παίρνουμε τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά), να χοροπηδάμε (για να γυμνάζουμε την καρδιά) και να κοιμόμαστε (για να ξεκουράζουμε το σώμα) !
Τέλειο ;
( STEAMUp! )